Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Kabahat Ofisi (UNODC) tarafından düzenlenen 66. Narkotik Uyuşturucular Komitesi Toplantısı, Avusturya’nın başşehri Viyana’da gerçekleşti. Dünyadan birçok ülkenin katıldığı toplantıda uyuşturucu arzı ve berbata kullanımındaki telaş verici artış, mevcut global eğilimler, denetim sistemleri ve uygulama örnekleri ele alındı. 66. Narkotik Uyuşturucular Komitesi Toplantısı’nda Türkiye Yeşilay Cemiyeti de yer aldı.
Dünya uyuşturucu probleminin ortaklaşa ele alındığı 66. Narkotik Uyuşturucular Komitesi Toplantısı, 13-17 Mart tarihleri ortasında, Avusturya’da gerçekleşti. Üye devlet temsilcilerinin, milletlerarası kurumların ve sivil toplum kuruluşlarının yer aldığı kurulda; Türkiye Yeşilay Cemiyeti, 16 Ülke Yeşilayı ile birlikte düzenlenmesine katkı sağladığı 18 oturumda, 9 farklı sunum ile kendi tecrübelerini ve bilgi birikimini paylaştı. Dünyanın farklı yerlerinde bulunan 97 Ülke Yeşilayı, komitesi çevrim içi takip etti. Resmi oturumlara ek olarak, yan etkinlikler ve stantlar ile zenginleşerek beş gün süren kurulun birinci gününde, Yeşilay’ın bağımlılıklara karşı insanlarda farkındalık oluşturmak için her yıl düzenlediği Memleketler arası Yeşilay Karikatür Yarışı’ndan derlenen eserler de ziyaretçilerin beğenisine sunuldu.
Ayrıca dünyada artış gösteren sentetik uyuşturucuların, bilhassa Türkiye’deki metamfetamin kullanımının gençler üzerinde tesirlerini bahis alan bir yazılı bildiri yayınlandı. Birleşmiş Milletlerin sitesinde yayınlanan bildiride, sentetik uyuşturucu trafiği ile gayret edilmesi, gençlerin ve toplumların korunması ismine tedbire, tedavi ve rehabilitasyon çalışmaları için devletlere, milletlerarası kuruluşlara ve STK’lara ortak iş birliği daveti yapılmıştır.
Yeşilay Rehabilitasyon Modeli dünyaya anlatıldı
Yeşilay sponsorluğunda düzenlenen “Uyuşturucu Kullanımına Yönelik Toplum Temelli Güzelleşme, Rehabilitasyon ve Toplumsal Tekrar Entegrasyon” başlıklı aktiflikte Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinden (YEDAM) Uzman Kübra Çelik bir sunum gerçekleştirdi. Sunumunda Türkiye Yeşilayı Rehabilitasyon Modeli hakkında bilgilendirmede bulunan Kübra Çelik, Yeşilay Rehabilitasyon Modeli’nin terapötik toplum ideolojisinin Türk bedellerine uyarlayarak millileştirildiğine değindi ve şunları söyledi: “Bağımlılık dünya çapında artıyor. Bu artış, ülkeleri farklı tedavilere yöneltmekte. Bu seçeneklerden biri de terapötik topluluk yaklaşımı. Türkiye Yeşilayı olarak farklı coğrafyalardaki 10 ülkeyi incelendik ve dünya çapındaki en düzgün uygulamaları anlamak için seçilen 5 ülkeye ziyaretler gerçekleştirdik. Terapötik topluluktan ilham alarak, hastanın şahsileştirilmiş gereksinimlerine nazaran uyarlanmış ortam terapisi ve tedavi uyguluyoruz. Kırk yatak kapasiteli Yeşilay Rehabilitasyon Merkezlerimizin birinci adımları 2022 yılında atıldı ve 2023 yılının Nisan ayı sonrasında danışanlara hizmet vermeye başlayacak. Bu merkezlerimizde psikologlar, toplumsal hizmet vazifelileri ve psikiyatrlar dâhil olmak üzere bağımlılık uzmanları yer alıyor, hastanın şahsileştirilmiş gereksinimlerine nazaran uyarlanmış ortam terapisi ve tedavi uygulayacağız.”
Sentetik uyuşturucu kullanım oranındaki artışa dikkat çekildi
Komisyonda sentetik uyuşturucu oranındaki artış, bayanların ve çocukların gaye alınması, savaş bölgelerinde uyuşturucu kullanımının artması mevzuları “Sentetik Uyuşturucu Stratejileri ve Korunmasız Popülasyonlar: Gençleri ve Bayanları Müdafaa Stratejileri” oturumunda ele alındı. Oturumda bir sunum gerçekleştiren Yeşilay Savunuculuk Müdürlüğü Uzmanı Zeynep Temel, Türkiye’deki sentetik unsurların durumunu ve artan metamfetamine karşı alınması gereken tedbirleri paylaştı. Türkiye 2022 Ulusal Uyuşturucu Raporu’ndan bilgiler paylaşarak sentetik uyuşturucu yakalama sayılarında ve popülasyonda sentetik uyuşturucu kullanımında değerli bir artış olduğunu belirten Temel, metamfetamin yakalamalarında bir evvelki yıla nazaran yüzde 32,8 artış olduğunu söyleyerek şu dataları paylaştı: “2016-2020 yılları ortasında 4.388 kişi (3.570 erkek, 818 kadın) Yeşilay Danışmanlık Merkezlerine başvurmuştur. Yapılan tahliller metamfetamin kullanma oranının %9,2 olduğunu gösteriyor. Yıllara nazaran metamfetamin kullanımında değerli bir artış var. Ek olarak, kullanıcıların %15’i bunu 18 yaşından evvel denemiştir.”
Farklı ülkelerden uygulama örnekleri sunuldu
Komisyonda farklı ülkelerden temsilciler de ülkelerindeki tedbire çalışmalarından bahsetti. “Bir daha asla. Kendine kıymet ver. 30 yıl sonra Japonya’da uyuşturucu önleme” başlıklı oturumda söz alan Japon yetkililer uyuşturucu kullanımının tepe yaptığı yıllar sonrasında yaptıkları tedbire çalışmalarını, gençlere ve bayanlara yönelik çalışmalarını aktardılar.
Oturumda Yeşilay Memleketler arası İş Birlikleri Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Merve Tamer de Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin UNODC ve Uyuşturucu Suistimalini Tedbire Merkezi (DAPC) tarafından sağlanan fon ile Van’da 5 bin 15 üniversite öğrencisine, bağımlılıkla çaba marifetlerinin kazandırılması, şuur ve farkındalık seviyelerinin artırılmasına yönelik “Türkiye Bağımlılıkla Çaba Eğitim Programı Akran Eğitimleri Projesi’nin” kazanımlarını aktardı.
Bağımlılığın önlenmesinde sporun ve sanatın gücü
Gençleri uyuşturucudan, alkolden uzak tutmanın en kıymetli yolunun spora yönlendirmek olduğunun altının çizildiği “Bağımlılığın Önlenmesi ve Müdahalesi için Sporun Gücünü Mümkün Kılmak: En Âlâ Uygulama Örneklerinin Paylaşımı” oturumunda Yeşilay ismine kelam alan Federasyon İdaresi Uzman Yardımcısı İdeal İlayda Mercimekci, YEDAM Modeli’ni anlatarak şunları söyledi: “Bağımlılık tedavisinde nizamlı spor ve antrenman, alkol ve unsur kullanımının önlenmesinde tesirli. Bağımlılık sorunu yaşayan bireylerin tedavi programlarında, spor yahut fizikî aktivite varsa, daha uzun müddet pak kalıyorlar.”
“Kültürel ve Sanat Temalarını Uyuşturucu Denetim Siyasetlerinin Bir Bileşeni Olarak Odaklayan STK’ların Çalışmaları” oturumunda bir sunum gerçekleştiren YEDAM Uzman Yardımcısı Serra Postacı ise sanat ve kültürel çalışmaların bağımlılığı azaltmadaki ehemmiyetini oturuma katılanlara aktardı.
Yeşilay’ın Türkiye’deki deneyimleri anlatıldı
“Bağımlılıkla Uğraş Eğitim Programı Tesirli Uygulama Modelleri: Sivil Toplumdan Yeterli Uygulama Örnekleri” bahisli aktiflikte kelam alan Yeşilay Federasyon İdaresi Müdürü Çiğdem Bayram, Yeşilay Federasyonu’nun bağımlılıkla uğraş programlarının farklı ülkelerdeki yaygınlaştırma çalışmaları hakkında bilgi paylaşımında bulundu.
“Bağımlılığı Tedbire Eğitim Programının Yayılması İçin Tesirli Uygulama Modelleri: STK’lardan uygun uygulamalar” oturumunda da kelam alan Yeşilay Federasyon İdaresi Müdürü Çiğdem Bayram ise Türkiye Bağımlılıkla Çaba Eğitim Programı (TBM) ve Okulda Bağımlılığa Müdahale Programı’ndan (OBM) bahsederek her yıl milyonlarca öğrenciye ulaşıldığını aktardı ve şu bilgileri verdi: “T.C. Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından koordine edilen Dijital Eğitim Platformu Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ile entegrasyonu sayesinde okullardaki öğrenci ve öğretmenler EBA hesap bilgilerine direkt kolay kolay ulaşabiliyorlar. Bu sistemdeki bağımlılık içerikleri bilhassa pandemi sürecinde uzaktan eğitim için EBA kapsamında öğretmenler tarafından etkin olarak kullanıldı. Uzaktan eğitim platformundaki bağımlılıklar çerçevesinde alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılığı ve sağlıklı yaşam alanlarında çok sayıda e-içerik sunulmakta. Platform hem personele hem de tüm genel kullanıcılara açık.”
“Toplulukların ve Küresel Önleme Programlarının Genç Savunucuların Desteklenmesi Konusundaki Görüşlerine Kulak Vermek” oturumunda söz alan Yeşilay Federasyon Yönetimi Uzman Yardımcısı Şule Kaya, geliştirilen teknoloji, alkol, tütün ve madde bağımlılıkları ile sağlıklı yaşam modüllerinden oluşan; başta çocuklar ve gençler olmak üzere toplumun tamamını bu konularda bilgilendirmeyi ve farkındalıklarını arttırmayı amaçlayan Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) hakkında bilgiler paylaştı ve bu program ile her yıl yaklaşık 10 milyon öğrenciye 3 milyon yetişkine ulaşıldığını belirtti.
Ülke Yeşilayları ile birlikte 2016 yılından günümüze 58 yan etkinlik gerçekleştiren Türkiye Yeşilay Cemiyeti, çalışmalarını uluslararası arenada ve CND’de aktarmaya devam edeceğini de bildirdi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
