Uzmanlar, işlenmiş besinlerin uzun mühlet kullanımının bunamayı tetikleyebileceği ihtarında bulundu.
Bunama dünya genelinde yaklaşık 47 milyon, Türkiye’de ise yaklaşık 1 milyon kişiyi etkiliyor. 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü nedeniyle açıklamalarda bulunan uzmanlar, hastalıkla ilgili yapılan son araştırmalardan datalar paylaştı. Türkiye Alzheimer Derneği Lideri Prof. Dr. Başar Bilgiç, Brezilya’da 8 bin 160 kişi ile yapılan bir araştırmada ortaya çıkan beslenme ve beyin sıhhati alakası hakkında bilgiler verdi.
21 Eylül Dünya Alzheimer Günü nedeniyle Türkiye Alzheimer Derneği tarafından Şişli Gündüz Ömür Evi’nde düzenlenen basın toplantısına, Türkiye Alzheimer Derneği Lideri Prof. Dr. Başar Bilgiç, İdare Heyeti Üyesi Prof. Dr. Türker Şahiner, Marmara Şubesi Lideri Prof. Dr. Aslı Demirtaş Tatlıdede, İdare Heyeti Üyesi Doç. Dr. Nil Tekin, Genel Müdür Füsun Kocaman ve Yönetim Heyeti Üyesi Doç. Dr. Bedia Samancı katıldı. Toplantıda değerli bilgiler veren Türkiye Alzheimer Derneği Lideri Prof. Dr. Başar Bilgiç, teşhis ve tedavi tekniklerindeki aktüel gelişmeleri paylaşırken, beslenme ve beyin sıhhati bağı hakkında yapılan kıymetli bir araştırmayı da aktardı.
İşlenmiş Besinler Beyin Sıhhatine Zararlı
Bunama hastalığının önlenmesinde en tesirli beslenme formunun Akdeniz tipi beslenme olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Bilgiç, Brezilya’da 8 bin 160 kişi ile yapılan bir çalışmanın sonuçlarını aktardı. Ultra işlenmiş besinlerin bunamalarda izlenen zihinsel sıkıntılara yol açtığını aktaran Prof. Dr. Bilgiç, “Günlük olarak tüketilen besinlerin %20’sinden fazlasını salam, sosis, cips, hazır çorba ve besinler, meşrubat, pakette satılan dondurma ve şekerlemeler üzere ultra işlenmiş fabrika üretimi besinler oluşturuyorsa bellek problemleri ve öbür zihinsel gerilemelerin ortaya çıkma riski artıyor.” dedi. Bilgiç, beyin sıhhati için bu besinlerden uzak durulmasını önerdi.
Alzheimer Hastalığı Tanısı
Alzheimer hastalığının bilhassa erken periyot teşhisinde zorluklar yaşandığını belirten Prof. Dr. Bilgiç, son yıllarda yapay zekânın değerli bir tesiri olduğunu lisana getirdi. “İngiltere’de yapılan bir çalışmada yalnızca standart beyin MR manzaralarının yapay zekâ ile incelenmesi ile hastalara %98 oranında gerçek teşhis konuldu. Bu, şimdiye kadar ulaşılmış en yüksek teşhis oranı.” halinde konuşan Prof. Dr. Bilgiç, bu teknikle yanlış ve eksik teşhisin önüne geçilebileceğini vurguladı.
Alzheimer Tedavisinde Yeni Kuşak Diyabet İlaçları Umut Verici
Prof. Dr. Bilgiç, geçtiğimiz yıl Alzheimer tedavisinde kullanımına onay verilen “Aducanumab” isimli ilaç ile ilgili tartışmaların devam ettiğini ve bu ilaç ile tıpkı düzeneğe sahip yeni ilaçların da çok yakında kullanım onayı alacağını söyledi. Bunlar dışında enflamasyonu azaltan ve metabolizmayı düzelten ilaçların bilhassa umut vadettiğini belirten Prof. Dr. Bilgiç, kelamlarına şöyle devam etti: “Özellikle yeni jenerasyon diyabet ilaçları hem metabolizmayı düzeltip hem de enflamasyonu azalttığından epeyce umut vadediyor. Ülkemizde de bu ilaçlar Alzheimer hastalarında deneniyor. Önümüzdeki yıllarda bu çalışmalarla ilgili değerli sonuçlar elde edebiliriz.”
Gebelikte Yüksek Tansiyon Bunamaya Yol Açabilir
Türkiye Alzheimer Derneği İdare Konseyi Üyesi Doç. Dr. Bedia Samancı, yüksek tansiyon ve bunama bağı ile ilgili yapılan yeni bir çalışmadan bilgiler aktardı. “Bu sene bildirilen bir çalışmada, gebelik esnasında yüksek tansiyon sorunu yaşayan bayanların beyinlerinde 15 yıl sonra damar tıkanıkları olduğu ve bunun da zihinsel problemlere ve bunamaya yol açtığı bildirildi. Alzheimer hastalığı ile bağlantılı birtakım proteinlerin, gebeliği tansiyon açısından problemli geçen bu bireylerin beyinlerinde de var olduğu gösterilmiş durumda.” halinde konuşan Doç. Dr. Samancı, sıkı takipler ve tedbirler sayesinde riskli bireylerde damarsal sıkıntıların ve bunamanın önüne geçilebileceğini vurguladı.
Koku Alma Sorunu
“Son bilgiler, COVID-19 ile bağlı 6 aydan uzun mühlet devam eden koku alma sıkıntısının, ‘beyin sisi’ ismi verilen, bilhassa dikkat ve konsantrasyon eksikliği ile alakalı olduğunu göstermektedir.” bilgisini de aktaran Doç. Dr. Samancı, bu durumun virüsün koku ile alakalı bölgelerde oluşturduğu hasar ve bu hasarın beynin ön bölgelerine ilerlemesi ile alakalı olabileceğini söz etti. COVID-19 virüsünün, bunama hastalarında tıpatıp izlenen formda koku alma sorunu ve beyin bölgelerinde enflamasyon ismi verilen bir yangıya yol açtığından kelam eden Doç. Dr. Samancı, kelamlarına şöyle devam etti: “Bu müşahedeler COVID-19 geçiren ve koku alamayan bireylerde demans riskinin yüksek olabileceğini düşündürtmekte fakat bu şimdilik yalnızca bir varsayım.” (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)
