Medikal Onkolog Doç.Dr.Nilay Şengül Samancı mevzu hakkında kıymetli bilgiler verdi.
Kanserden korunma konusunda kaygılı misiniz ? Sağlıklı bir diyet ve düzenli spor yaparak, kanser taramalarını yaptırarak kontrolü ele alın.
Muhtemelen kanserden korunma hakkında çelişkili yazılar okumuşsunuzdur. Bazen bir çalışmada önerilen belli bir kanserden korunma önerisi diğerinde önerilmemektedir.Doç.Dr.Nilay Şengül Samancı,” Kanserden korunma ile ilgili çalışmalar hala sürmektedir. Bununla birlikte kansere yakalanma riskiniz yaptığınız hayat üslubu seçimlerinden etkilenmektedir.Bu nedenle kolay hayat üslubu değişiklikleri kanseri önlemek konusunda fark yaratabilir. Vereceğim teklifleri dikkate almanızı öneririm ”dedi.
1. Sigara Kullanmayın
Kanserden ölümlerin %30’ undan, akciğer kanseri hadiselerinin % 87’sinden sigara sorumludur. Sigara; akciğer, ağız, boğaz, gırtlak, pankreas, mesane, serviks ve böbrek kanseri dahil olmak üzere çeşitli kanser çeşitleriyle ilişkilendirilmiştir. Tütün çiğnemek ağız boşluğu ve pankreas kanseri ile ilişkilendirilmiştir. Sigara kullanmasanız bile sigara dumanına maruz kalmak (pasif içicilik) akciğer kanseri riskinizi arttırabilir. Sigara içmemek – yahut kullanmayı bırakmaya karar vermek – kanseri önlemenin değerli bir kesimidir. Sigarabırakma konusunda yardıma gereksiniminiz varsa, sigarayı bırakma eserleri ve öteki bırakma stratejileri hakkında hekiminize danışın.
2. Sağlıklı Bir Diyet Yapın
Markette ve yemek saatinde sağlıklı seçimler yapmak kanserden korunmayı garanti etmese de riskinizi azaltabilir. Bu yönergeleri göz önünde bulundurun:
Bol meyve ve zerzevat yiyin. Diyetinizi meyve, zerzevat ve tam tahıllar ve fasulye üzere bitkisel kaynaklardan elde edilen öbür besinlere dayandırın.
İdeal kilonuzu koruyun. Rafine şekerler ve hayvansal kaynaklardan elde edilen yağlar da dahil olmak üzere daha az kalorili yiyecek seçerek daha hafif ve yağsız yiyin.
Alkol almayı seçerseniz, bunu sadece ölçülü olarak yapın. Göğüs, kolon, akciğer, böbrek ve karaciğer kanseri de dahil olmak üzere çeşitli kanser cinslerinin riski, içtiğiniz alkol ölçüsü ve düzenli içtiğiniz sürenin uzunluğu ile artar.
İşlenmiş etleri sınırlayın. Dünya Sıhhat Örgütü’nün kanser ajansı olan Milletlerarası Kanser Araştırmaları Ajansı’nın bir raporu, çok ölçüde işlenmiş et yemenin makul kanser çeşitlerinin riskini biraz artırabileceği sonucuna varmıştır.
Ek olarak, sızma zeytinyağı ve karışık kuruyemiş ile desteklenmiş bir Akdeniz diyeti yiyen bayanların göğüs kanseri riski daha düşük olabilir. Akdeniz diyeti çoğunlukla meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller ve kuruyemişler üzere bitki bazlı besinlere odaklanır. Akdeniz diyetini uygulayan bireyler, kırmızı et yerine balık , tereyağı yerine zeytinyağı üzere sağlıklı yağları tercih ederler.
3. Ülkü kilonuzu koruyun Ve Fizikî Olarak Faal Olun
İdeal kilonuzu korumak, göğüs, prostat, akciğer, kolon ve böbrek kanseri dahil olmak üzere çeşitli kanser cinslerinin riskini azaltabilir.Fiziksel aktivite de kıymetlidir. Kilonuzu denetim etmenize yardımcı olmasının yanı sıra, fizikî aktivite tek başına göğüs kanseri ve kolon kanseri riskini azaltabilir.
Haftada en az 150 dakika orta seviyede aerobik aktivite yahut haftada 75 dakika ağır aerobik aktivite yapmaya çalışın. Ayrıyeten orta ve şiddetli aktivitenin bir kombinasyonunu da yapabilirsiniz. Genel bir amaç olarak, günlük rutininize en az 30 dakika fizikî aktivite ekleyin ve şayet daha fazlasını yapabilirseniz daha da güzelini yapın.
4. Güneşten Korunun
Cilt kanseri, en yaygın kanser çeşitlerinden biridir ve en önlenebilir olanlardan biridir. Bu ipuçlarını deneyin:
Öğle güneşinden kaçının. Güneş ışınlarının en güçlü olduğu saat 10:00 ile 16:00 ortasında güneşten uzak durun.
Gölgede kalın. Dışarıda olduğunuzda, mümkün olduğunca gölgede kalın. Güneş gözlüğü ve geniş kenarlı bir şapka da yardımcı olur.
Cildinizin mümkün olduğunca birçoklarını kaplayan, sıkı dokunmuş, bol giysiler giyin. Pastel yahut ağartılmış pamuğa nazaran daha fazla ultraviyole radyasyon yansıtan parlak yahut koyu renkleri tercih edin.
Güneş kremini eksik etmeyin. Bulutlu günlerde bile SPF’si en az 30 olan geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanın. Cömertçe güneş esirgeyici uygulayın ve her iki saatte bir yahut yüzüyorsanız yahut terliyorsanız daha sık, tekrar tekrar uygulayın.
Bronzlaşma yataklarından ve güneş lambalarından kaçının. Bunlar doğal güneş ışığı kadar ziyanlıdır.
5. Aşı Olun
Kanser tedbire, belirli viral enfeksiyonlardan korunmayı içerir. Aşağıdakilere karşı aşı hakkında hekiminizle konuşun:
Hepatit B: Hepatit B, karaciğer kanseri geliştirme riskini artırabilir. Hepatit B aşısı, yüksek risk altındaki makul yetişkinler için önerilir – örneğin cinsel olarak faal olan lakin karşılıklı olarak tek eşli bir alaka içinde olmayan yetişkinler, damardan ilaç kullanan bireyler, erkeklerle seks yapan erkekler ,sağlık çalışanları veya enfekte kan yahut beden sıvılarına maruz kalabilecek kamu güvenliği çalışanları.
İnsan papilloma virüsü (HPV): HPV, serviks ve diğer genitalkanserlerin yanı sıra baş ve boyundaki skuamöz hücreli kanserlere yol açabilen cinsel yolla bulaşan bir virüstür. HPV aşısı 11 ve 12 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklar için önerilir. ABD Besin ve İlaç Dairesi yakın zamanda Gardasil aşısınınkullanımını 9 ila 45 yaş ortası erkekler ve bayanlar için onayladı.
6. Riskli Davranışlardan Kaçının
Bir öteki tesirli kanser tedbire taktiği, enfeksiyonlara yol açabilecek ve münasebetiyle kanser riskini artırabilecek riskli davranışlardan kaçınmaktır. Örneğin:
Güvenli seks yapın. Cinsel partner sayınızı sınırlayın ve seks yaparken prezervatif kullanın. Hayatınız boyunca ne kadar çok cinsel partneriniz olursa, HIV yahut HPV üzere cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon kapma olasılığınız o kadar artar. HIV yahut AIDS’li bireylerde anüs, karaciğer ve akciğer kanseri riski daha yüksektir. HPV çoğunlukla rahim ağzı kanseri ile alakalıdır, lakin anüs, penis, boğaz, vulva ve vajina kanseri riskini de artırabilir.
İntravenöz ilaç kullanan kişilerle ortak iğneleri paylaşmak, HIV’in yanı sıra hepatit B ve hepatit C’ye yol açabilir – bu da karaciğer kanseri riskini artırabilir. Uyuşturucu kullanımı yahut bağımlılığı konusunda tasalarınız varsa profesyonel yardım alın.
7. Sıhhat Denetimlerinizi İhmal Etmeyin
Cilt, kolon, serviks ve göğüs kanseri üzere çeşitli kanser cinsleri için nizamlı kendi kendine muayene ve taramalar, tedavinin başarılı olma mümkünlüğünün en yüksek olduğu erken periyotta kanser tanısı konulmasını sağlar. Hekiminize sizin için en âlâ kanser tarama programını sorun. (BSHA)
