Halk ortasında kurdeşen ismiyle bilinen ürtiker hastalığı deride kaşıntılı kızarıklık ve kabarıklık formunda ortaya çıkıyor. Her 5 bireyden birinde görülebilen akut ürtiker; tüketilen besinler, böcek sokmaları, kullanılan ilaçlar, enfeksiyon ve gerilimle tetiklenebilir. Viral enfeksiyonlar, bağırsak parazitleri, sinüzit, diş çürükleri ve tiroid hastalıkları üzere birtakım hastalıklar ise kronik ürtikere yol açabilir. Ürtikerin her vakit alerjik bir tepki olmadığını söyleyen Deri ve Zührevi Hastalıkları Prof. Dr. Hasret Dicle hastalıkla ilgili merak edilenleri anlattı.
Ürtiker neden meydana gelir?
Ürtikerin pek çok nedeni vardır. Tüketilen besinler, böcek sokmaları, kullanılan ilaçlar, aşılar, enfeksiyonlar, çeşitli iç hastalıkları, sıcak, soğuk , güneş, basınç üzere fizikî uyaranlar ve hatta gerilimle ile hastalık tetiklenebilir. Covid 19 pandemisinde de hem enfeksiyona hem de aşılara bağlı ürtiker olayları görülmüştür. Akut ürtiker ve kronik ürtiker diye iki çeşidi olan ürtiker her yaşta ve her cinste görülebilir. Toplumda hayatı boyunca bir sefer ürtiker atağı geçirenler yaklaşık % 20 civarındadır.
Tedavisi nasıl yapılır?
Tedavide, şayet belirlenebildiyse sorumlu olan ilaçlar ve besinler üzere tetikleyicilerden kaçınmak gereklidir. Antihistaminikler ismini verdiğimiz ilaçların kullanılması temel tedavi yoludur.
Akut ürtiker ve kronik ürtikerin farkı nedir?
Akut ve kronik ürtiker ortasında klinik bulgular açısından fark yoktur. Ürtiker gün içerisinde dakikalar ve saatler içinde geriler lakin tepkinin şiddetine nazaran yerlerine yenileri çıkmaya devam edebilir. Yakınmalar haftalar hatta aylarca sürebilir. Şayet ürtiker atakları 6 haftadan uzun bir müddettir devam ediyor ise kronik ürtiker gelişmiş demektir. Bu durumda altta yatan enfeksiyonlar, alerjik durumlar yahut kimi hastalıkların olup olmadığının detaylı olarak araştırılması gereklidir.
Diş Çürükleri
Özellikle bağırsak parazitleri, sinüzit, diş çürükleri üzere kronik hastalıklar, tiroid bezi hastalıkları kronik ürtikere yol açabilir. Kronik ürtiker ortalama 1 yıl yahut daha uzun sürebilir. Bu hastaların yaklaşık %25’inde gerekli tetkikler yapıldıktan sonra altta yatan sebep bulunarak tedavisi yapılır. Neden bulunamayan olgularda otoimmün tepkiye (kişinin antikorlarının kendi hücrelerine tepki göstermesi) bağlı olarak ürtiker geliştiği düşünülmektedir. Bu hastalarda anti histaminiklerden cevap alınmazsa farklı tedavi yollarına başvurulur. (BSHA)
