Üniversite eğitimini iktisat alanında gerçekleştiren lakin fotoğrafa olan tutkusunun peşinden giden Irak, Afganistan, Suriye’de foto muhabirliği yaparak 30’a yakın çeşitli yabancı ajansla çalışan 63 yaşındaki Mustafa Gülek, emekli olduktan sonra toplumsal sorumluluk projelerine imza atıyor. Sokak fotoğrafçılığı konusunda çeşitli kümelerle fotoğraf atölyeleri düzenleyen Mustafa Gülek, 2022 yılında görme engelliler ile çalışmaya başladı.
Bilim Sıhhat Haber Ajansı’na (BSHA) sokak fotoğrafçılığında görme engelli vatandaşlar, kağıt toplayıcıları ve daha birçok dezavantajlı kümeyle gerçekleştirdiği projeleri anlatan Gülek, “Sokak fotoğrafçılığı toplumu daha yeterli anlamanıza neden oluyor. Ben sokakta kalabalıklarla yıkanmaya benzetirim sokak fotoğrafçılığını. Kıssaların peşinden giderim genelde. 35 mm objektif ile çekim yaparım. Gördüğümü değil aklımdaki kareyi ararım. Proje üzerine çalışırım. Toplumun problemlerine daha çok yönelirim”dedi.
“Yapay zeka takviyesiyle görme engellilere fotoğraf eğitimi verdim”
Sosyal sorumluluk projelerini, ekonomik imkansızlıklardan ötürü fotoğraf eğitimine para ayıramayacak kitleler ve engelliler ile gerçekleştirdiğini söyleyen Gülek, “Geçtiğimiz yıl yaz ayında Engelliler Derneği’nden gelen bir teklif üzerine görme engellilere yönelik fotoğraf atölyesine başladım. İstanbul Üniversitesi’nde sanat ve kültür şenliği yapıyorlardı. Orada sokak fotoğrafçılığını yapay zeka takviyesiyle yapabileceklerini söyledim. Aslında onlar telefonlarında voice over üzere yapay zeka programları kullanıyorlar. Önce ben kendimi eğittim. Yapay zeka programını öğrendim. Hiç kör arkadaşım yoktu. Onlar neden fotoğraf meraklanıyorlar? Neler hissediyorlar diye onlarla sıkça vakit geçirdim. Tanımaya çalıştım. Akıllı telefonlarıyla fotoğraf çekerken yaşadıkları meseleleri, hangi mevzularda zorlandıklarını öğrendim. Ve bu formda başladık. Hala görme engelliler ile online eğitimlerimiz devam ediyor” dedi.
“Görme engellilerle sokakta çekimler yapacağız”
Görme engelli öğrencileri ile online eğitimlerin sona ermesinin akabinde sokağa çıkacaklarını söyleyen Mustafa Gülek, “Görme engelli öğrencilerle Ankara ve İstanbul’da sokakta çekimler yapacağız. Şayet bir sponsor bulursak stant düşünüyoruz. Şimdilik ben kendi imkanlarımla akıllı telefonda fotoğraf çekmeyi öğretiyorum” diye konuştu.
Görme engellilere sokakta fotoğraf eğitimi bir ilk!
Sokak Fotoğrafçısı Mustafa Gülek, görme engellilere yönelik fotoğraf tarihi ve tekniklerine yönelik eğitimlerin daha evvel düzenlendiğini lakin sokakta çekim kademesini kapsayan bir eğitimin bir birinci olacağını belirtti.
“Yapay zeka sahneyi betimliyor, onlar çekiyor”
Görme engellilerin sokakta nasıl fotoğraf çektiklerine ait teknik ayrıntılardan bahseden Mustafa Gülek, “Körlere yönelik fotoğraf çekmelerini sağlayan yapay zeka programları var. Onlar sahneyi betimliyor. Karşıda şu var bu var üzere yorumları sesli yapıyor. Bundan yararlanıyoruz. Körlerin harici, kimi özel çocuklara da eğitimler yaptım” halinde konuştu.
“Genç işsizlere, kağıt toplayıcılara fotoğrafı öğretti meslek edindirdi”
Genç işsizliğe dikkat çekmek 2020 yılında online olarak üç ay süren bir eğitim gerçekleştirdiğine dikkat çeken Gülek şunları söyledi: “50 genci fotoğrafla tanıştırdım. Çok başarılı oldular. Yaz aylarında çocuklara fiyatsız fotoğraf dersleri verdim. Çocuk personellere yönelik de bir eğitimim oldu. 2017 yılında kağıt toplayan Suriyeli ve bizim yurttaşlarımızdan oluşan gençlere meslek edinmelerini sağlamak üzere 1 yılı aşkın eğitimler verdim. Toplamda 300’e yakın genci eğittim. Ortalarından 3 kişi sonunda bu mesleği seçti. Artık değişik kentlerde düğün fotoğrafçısı olarak çalışıyorlar.”
İşin ustasından sokak fotoğrafçılığının ip uçları
Sokak fotoğrafçılığının öncelikle toplumsallaşmaya katkı sunduğuna işaret eden Mustafa Gülek, “Sokak fotoğrafçılığı toplumu tanımanıza sebep olur. Gördün çek ve kaç olmamalıdır. Ben genelde sohbet eder, öykülerini dinlerim. Sonrasında fotoğraf çekerim. Bu türlü yapınca kalıcı bağlar kuruyorsunuz. Fotoğrafta en değerli öge kompozisyon bilginizin olmasıdır. Öyküsü olan fotoğraflar çekmeniz kıymetlidir. Ayrıyeten proje yapıp bunun üzerine eğilmenizi tavsiye ederim” dedi. (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)