Kalp ve damar hastalıkları erkeklerde 40’lı yaşlardan itibaren, bayanlarda ise daha çok menopoza girdikten yaklaşık 5-6 yıl sonra gelişiyor. Kalp hastalığı riskinin yaş ilerledikçe arttığını vurgulayan Anadolu Sıhhat Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Kalp ve damar hastalıklarıyla gayretin temelini, kardiyovasküler hastalık risk faktörlerinin tespiti ve risklere karşı tedbir alınması oluşturuyor. Günümüzde kullanılan çeşitli skorlama sistemleriyle kalp ve damar hastalıkları riskini öğrenmek ve alınacak kimi tedbirlerle bu riski düşürmek mümkün” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de tüm yaş kümeleri için değerlendirildiğinde her iki vefattan birinin kalp ve damar hastalıkları nedeniyle gerçekleştiğini, üstelik bu erken ölümlerin yüzde 80’inin önlenebilir nitelikte olduğunu vurgulayan Anadolu Sıhhat Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Kalp ve damar hastalıklarının gelişiminde kuşkusuz pek çok faktörün rolü var. Bilhassa diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol, tütün eserleri kullanımı ve ileri yaş ana risk faktörleri ortasında. Ayrıyeten erken yaşta kalp ve damar hastalık hikayesinin bulunması, fizikî hareketsizlik, obeziteye yol açabilen sıhhatsiz beslenme üzere risk faktörleri de kalp-damar hastalıkları için önemli” dedi.
Aile bireylerindeki kalp-damar hastalıkları riski arttırıyor
ABD’de 20 yıldan uzun müddettir takip edilen 49.255 erkek hastayla yapılan bir çalışmaya nazaran, aile risk faktörü olan ve olmayan hastalar karşılaştırıldığında, aile üyelerinde 50 yaş öncesi kalp ve damar hastalık hikayesi olan kümede, aile risk faktörü olmayan kümeye kıyasla yüzde 50 oranında daha yüksek kalp ve damar hastalığı gelişme riskinin görüldüğünü lisana getiren Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Aile bireyleri ne kadar erken yaşta kalp krizi, stent yahut bypass hikayesine sahipse hastanın riski de buna paralel olarak artıyor” diye konuştu.
Ailesel yüksek kolesterolün genetik olduğunu, besbelli yüksek kolesterol düzeylerinin izlendiği ve kalp krizi riskinin yüksek olduğu bir hastalık olduğunu söz eden Dr. Alagiç, “Bu sorunu yaşayan bayanların yüzde 30’u 60 yaşına kadar; erkeklerin ise yüzde 50’si 50 yaşına kadar kalp krizi geçiriyor. Bir başka yandan ailesel hiperlipidemisi olan bireylerde erken teşhis ve tedavi ile koroner arter hastalığını yüzde 80 oranla azaltmak mümkün. Bu nedenle ileride kalp krizi geçirme riskini azaltmak ismine mümkün risk faktörleri için gözetici tedbirlerin alınması kıymetli. Alınacak gözetici tedbirler hastanın risk faktörlerine ve sahip olduğu riske bağlı olarak değişiyor. Bu, yalnızca ömür usulü değişikliği olabilirken bazen de buna ek olarak ilaç başlamayı içerebiliyor” formunda konuştu.
Riskin ölçülmesi korunmak için önemli
Kalp ve damar hastalıklarıyla çabanın temelini kardiyovasküler hastalık risk faktörlerinin tespiti ve risklere karşı tedbir alınmasının oluşturduğunun altını çizen Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Fakat tedbir ve tedaviden ne kadar fayda elde edileceğini belirleyen en değerli faktörlerden biri erken teşhis. Kalp ve damar hastalıklarının oluşmasına sebep olan risk faktörlerinin araştırılması ve tesirinin daha kolay anlaşılabilir hale gelmesi gayesiyle çeşitli skorlama sistemleri mevcut. Örneğin bireylerin kalp ve damar hastalıkları risklerini belirlemek için kullanılan, 12 Avrupa ülkesinin çalışmalarından elde edilen bilgilerin incelenmesiyle oluşturulan risk skorlamasında, şahsa ilişkin farklı parametrelere bakılarak 10 yıllık risk seviyesi belirlenebiliyor. Hasebiyle 40-69 yaşları ortasında olup görünürde sağlıklı bireylerde 10 yıllık ölümcül ve ölümcül olmayan kalp hastalıklarıyla müsabaka riski ölçülebiliyor. Yükselmiş riske sahip olmak maalesef kalp krizi, inme, kalp yetmezliği ve öbür sıkıntılara dair risklerin arttığını gösteriyor. Risk belirlemede ve teşhiste kullanılan ana görüntüleme metotları ortasında koroner arter kalsiyum skoru, kontrastlı bilgisayarlı tomografi, koroner anjiyografi, karotis ultrasonu ve ekokardiyografi var. Emel, önleyici müdahalelerden en fazla yararlanması gereken riski yüksek şahısları belirlemek. Bilhassa belirtilerin olmadığı bireylerde riskin ölçülmesi, korunma açısından çok önemli” hatırlatmasında bulundu.
Kalp-damar riskini azaltmanın 9 yolu
Kalp ve damar hastalıkları riski yüksek çıkan hastalara öncelikle hayat usulü değişikliğinin önerildiğini ve yüksek risk faktörlerin azaltılması için gerekirse ilaç tedavisi başlatılıp hastanın yakın takibe alındığını vurgulayan Dr. Nermina Alagiç kalp damar hastalıklarından korunmanın yollarını paylaştı:
• Tütün eserleri kullanıyorsanız bırakın.
• Haftada 150-300 dakika orta şiddette (yürüme, yüzme, jogging vb.) yahut 75- 150 dakika yüksek tempoda antrenman yapın.
• Kilonuzu koruyun.
• Her gün en az 200 gram meyve ve zerzevat tüketin.
• Haftada 2 sefer somon, uskumru, sardalya üzere omega-3 ölçüsü yüksek balık tüketin.
• Kırmızı et tüketiminizi haftada en fazla 350-500 gram ile sonlandırın.
• Günde 30 gram çiğ kuruyemiş tüketin.
• Diyabetiniz varsa tekliflere uyun ve şeker dengenize dikkat edin.
• Tansiyonunuzu korumak için günde 5 gramdan fazla tuz tüketmeyin.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
