1. Anasayfa
  2. Sağlık

Kanser Hastalarına 7 Önemli Öneri


0


Tüm dünyada görülme sıklığı artış gösteren ve hayat kayıplarının birinci sıralardaki nedenini oluşturan kanser çağımızın en kıymetli hastalıkları ortasında yer alıyor. Tıp ve teknoloji alanında yaşanan ilerlemelerle günümüzde daha erken devirde teşhis edilebilen kanser hastalığında multidisipliner tedavi anlayışı büyük kıymet taşıyor. Değiştirilebilir risk faktörlerinden uzak durmak kanserden korunmakta en kıymetli basamağı oluşturuyor. Ancak kanser hastalığı ortaya çıkmışsa hastaların beslenmeden tabip takibine, hareketli bir hayat şekli benimsenmesinden güneş ışınlarından korunmaya kadar birçok noktaya dikkat etmesi gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Tıbbi Kısım Lideri Prof. Dr. Umut Demirci, kanser tedavisinde dikkat edilmesi gereken bahisler ile ilgili bilgi verdi. 

Memorial Ankara Hastanesi’nde bu yıl “Kanserle Yaşam” toplantısının 6.sı gerçekleştirildi. Kanser hastaları, hasta yakınları ve alanında uzman tabiplerin bir ortaya geldiği toplantıda kanser ve tedavi usulleri ile ilgili aktüel bilgiler paylaşıldı. Onkoloji alanında uzman tabiplerin katıldığı toplantıda kanserle ömür, psikoonkolojik dayanak, şimdiki tedavi prosedürleri, tedavide teknolojinin kullanımı, kanserde beslenme, kanser cerrahisinde çağdaş uygulamalar ve tedavi adımları üzere değerli mevzu başlıkları ele alındı.

Toplumda kanser farkındalığı artırılmalı

Toplumun kanser hastalığı konusunda bilgilendirilmesi ve kanser ile ilgili araştırmaların desteklenmesi hedefiyle 1947 yılında Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği’nin önerisi ile 1-7 Nisan tarihleri “Kanser haftası” olarak belirlendi. Denetimsiz ve olağandışı hücre bölünmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalık olan kanser hastalığı kişiyi ve yakınlarını fizikî, ruhsal ve toplumsal taraftan önemli oranda etkilemektedir. Erken teşhisin büyük değer taşıdığı kanser hastalığında tarama programları ise günümüzde giderek yaygınlaşmaktadır. Kanser haftasında yapılan etkinliklerle toplumsal şuurun oluşması, tarama programları ile erken teşhisin konulabilmesi ve kansere bağlı ölümlerin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. 

Akciğer ve göğüs kanseri birinci sırada yer alıyor

Kanserin görülme sıklıkları bayan ve erkek cinsiyete nazaran farklılık göstermektedir. Ülkemizde erkeklerde akciğer kanseri, bayanlarda ise göğüs kanseri en sık görülen kanserler ortasında yer almaktadır. Bununla birlikte erkeklerde ikinci sıklıkta prostat, bayanlarda ise tiroid kanseri görülmektedir. Kolorektal kanserler ise her iki cinsiyette de en sık görülen kanserler ortasında üçüncü sırada yer almaktadır. 

Risk faktörlerinden uzak durulmalı

Kanser hastalığı oluşumunda tesirli olan risk faktörleri değiştirilemeyen ve değiştirilebilir faktörler olarak ikiye ayrılmaktadır. İleri yaş, aile hikayesi, genetik ve cinsiyet değiştirilemeyen risk faktörleri ortasında yer alırken; çevresel faktörler olarak da isimlendirilen değiştirilebilir risk faktörleri olan sigara kullanımı, kimyasal maruziyet, ağır alkol tüketimi, hareketsiz hayat stili, berbat ve yetersiz beslenme, UV ışınlarına çok ve korunmasız maruziyet, radyasyon ve kimi mikroorganizmalar kansere neden olabilmektedr. 

Pandemi süreci ileri evre hastalarda hastalığın ilerlemesine neden oldu

Kanser ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalarda çeşitli nedenlerle kemoterapi tedavisinin ertelenmesinin kanser hastalığında sağ kalım oranlarını olumsuz tarafta etkilediği ortaya konulmaktadır. Aralık 2019 yılında Çin’de başlayan ve kısa müddette tüm dünyaya yayılarak pandemiye neden olan Covid 19 enfeksiyonu, bireylerde tasa ve kaygıya sebep oldu. Yaşanan toplumsal izolasyonlar ve karantina süreçleri bu devirde kanser hastalarının tedavilere vaktinde ulaşamamasına ve hastaların enfeksiyon riski sebebiyle takip ve tedavilerini ertelemelerine neden oldu. Bu süreçte takipler online görüşmelerle, tedaviler ise damar yolu yerine ağızdan kullanılan haplarla sürdürüldü. Kanser hastalığı tedavi uygulanmadığı ve takip edilmediği durumlarda ilerleme gösterebilen bir hastalık olduğundan, bilhassa ileri evre ve hayati organ tutulumu olan hastalarda hastane müracaatlarındaki gecikme nedeniyle hastalık ilerlemesi ile karşılaşıldı. Bununla birlikte akciğer tutulumuna sebep olan Covid-19’un tespiti için çekilen akciğer tomografileri de erken evre akciğer kanseri hastalarının tespit edilmesinde rol oynadı. Bu sebeple pandemi devrinde akciğer kanseri teşhisinde bir artış yaşandı. 

Kanserde yenilikçi tedaviler

Kanser hastalığında yeni tedavi seçeneklerinin her geçen gün artması, hastaların düzgünleşme oranları ve sağ kalım müddetlerinin artmasını sağlamaktadır. Öncelikle ileri evre hastalıklarda çalışmaları yapılan ve onaylanan tedaviler, günümüzde ameliyat öncesi devir de dahil olmak üzere olumlu sonuçları ile tedavide kullanılabilir hale gelmiştir. Standart kemoterapinin yanı sıra akıllı ilaçlar olarak isimlendirilen gayeye yönelik tedaviler ile tedavinin aktifliği artmakta ve daha az yan tesir ile karşılaşılmaktadır. Kanserde denetimsiz büyümeye neden olan ve hücre içi sinyalizasyonu tetikleyen genetik mutasyonların tespiti ile bu mutasyonlara yönelik amaca yönelik ilaçların sayısı da günden güne artış göstermektedir. Bu yeni ilaçlar, kanser hastalığında tedavi muvaffakiyetini olumlu tarafta etkilemektedir. Genetik mutasyonların tespitinde tümör dokusunda yapılan moleküler testlerin yanı sıra doku biyopsisinin alınamayacağı durumlarda, kanda dolaşan tümör DNA’sını kıymetlendiren likit biyopsiler de kolay ve pratik bir biçimde uygulanabilmektedir. Test sonuçlarının kıymetlendirilmesi ile de hastalara şahsa mahsus tedaviler planlanmaktadır. 

Ayrıca akciğer kanseri ve cilt kanseri başta olmak üzere daha birçok kanser çeşidinde bağışıklık sisteminin tümör hücresi ile savaşını tetikleyen immünoterapi alanında da kıymetli gelişmeler olmuştur. Hatta günümüzde immünoterapi, kematorepi ile birlikte kombine olarak kullanılabilmektedir. Bununla birlikte kanser aşı çalışmaları da ağır bir biçimde devam etmektedir. Prostat kanserindeki onaylanmış aşı tedavisinden sonra cilt kanserinde de mRNA şahsileştirilmiş aşı uygulaması ile bir arada immünoterapinin ileri evre cilt kanserinde olumlu sonuçları beklenmekte olup, gelecekte kanser tedavisinde kullanılabilecektir. 

Kanser hastalarının tedavi sürecinde dikkat etmesi gerekenler

Kanserden korunmak için risk faktörlerine karşı tedbirlerin alınması gerekir. Lakin kanser hastalığı ortaya çıkmışsa hastaların dikkat etmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir:

-Aktif ve pasif sigara içiciliğine son verilmeli, sigara bulunan ortamlardan uzak durulmalıdır

-Alkol kullanımı sonlandırılmalı, mümkünse hiç kullanılmamalıdır

-Hareketli bir hayat biçimi benimsenmeli ve nizamlı fizikî aktiviteler hayata entegre edilmelidir. 

-Hastalar sistemli tabip denetimlerini aksatmamalıdır.

-Ultraviyole ışınlarına karşı önlemli olunmalı ve güneş hami kremler kullanılmalıdır

-Beslenme kanser tedavisinde değerli bir yer tutmaktadır. Bireyler günlük güç ve kalori muhtaçlığını gerçek bir biçimde karşılayabilmelidir. Kanser hastalarında kilogram başına 1,5 gram kaliteli yüksek protein alımı sağlanmalı, yağ içeriği yüksek işlenmiş besinler tüketilmemeli, ızgara, haşlama üzere pişirme usulleri tercih edilmeli, taze zerzevat ve meyveler tüketilmeli, kas dokusunu güçlendiren yüksek kaliteli proteinler tüketilmelidir. 

-İdeal kilo denetimini sağlayacak halde sağlıklı beslenme, fizikî aktivitenin artırılması, olağan hudutlarda vitamin D seviyesi gerek sağlıklı bireylerde kanser gelişiminin önlenmesi, gerekse de takipte olan hastalarda değer taşır. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı

  • 0
    mutlu
    Mutlu
  • 0
    _zg_n
    Üzgün
  • 0
    _a_k_n
    Şaşkın
  • 0
    _yi
    İyi
  • 0
    k_t_
    Kötü
  • 0
    k_zg_n
    Kızgın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir