Kripto sanayisinin olmazsa olmazı trendler, 2023’ü kasıp kavurdu, Pekala bu yıl içersinde hangi trendlere şahitlik ettik?
Kripto para piyasasının en kritik ögelerinden birisi olan trendler, 2023 yılında da sağlam bir tesir yarattı. Geçmiş periyotlardan esintiler de olsa 2023 içersinde yeni trendler görmek, hem dal hem de kripto yatırımcısı ismine farklılık oldu. 2023’e şöyle bir dönüp baktığımızda en şiddetli hangi trendler yaşandı? Bu trendler ile ilgili piyasaya damga vuran hangi projeler oldu?
1- Yapay Zeka (AI)
AI, ingilizce “Artificial Intelligence” kavramının kısaltılmış halidir. Türkçe’ye yapay zeka olarak çevrilen kavram, olağan insan zekasından farklı olarak bir ekip işleri yahut şartları yerine getirmek için kodlardan oluşan bir yazılımdır.
Bu yazılım bilhassa makine öğrenmesi ve makinelerin bağımsız bir halde düşünebilmesine dayandığı için insanların zekasından farklı olarak yapay bir pozisyonda yer almıştır. Bilhassa robotik teknolojilerde duyduğumuz yapay zeka kavramı, makinelerin düşünmesi ve ilgili sorunlar hakkında tahlil üretmesi için oluşturulmuş bir dizi kod kesimidir.
AI kripto paraları, kripto sanayisinde yapay zekaya odaklı bir proje çatısı altında oluşturulmuş kripto paraları tabir etmektedir. Yapay zeka ile hem makine öğrenmesi ve ChatGPT üzere eserler çıkarmak mümkündür. Yapay zeka kavramı, big veri ile de işbirliği içerisinde çalıştığı için bir yapay zekayı geliştirmek için önemli ölçüde data ve giriş gerekmektedir.
Kripto para ve blockchain teknolojisi ile bütün bu potansiyel ve uygulama alanları merkeziyetsiz bir halde gerçekleştirilebilmektedir. Bunun yanı sıra şeffaf yapıya sahip blok zincirler ile bilgiler herkese açık daha muteber bir yapıda olmaktadır. Bu açıdan AI alanın blok zincir ve kripto paralar ile birlikte gelişmesi bu alanın yatırımcılar için yeni bir fırsat barındırmaktadır.
AI alanında en çok bilinen kripto paralar ise AGIX – FET – GRT – OCEAN ve RNDR‘dir.
2- Real World Asset (RWA)
Real World Asset (RWA), blokzincir teknolojisi kullanılarak tokenlaştırabilen ve blockchain temsil edilebilen rastgele bir varlıktır. Bu varlıklar çoklukla gayrimenkuller, sanayi makineleri, pay senetleri, tahviller, emtialar ve hatta hizmetler üzere klâsik finansal varlıkları söz ederler.
Blokzincir teknolojisi, RWA’ları daha erişilebilir, sağlam, şeffaf ve kolay kolay takip edilebilir hale getirmek için büsbütün dijitalleştirebilir. Bu da bu varlıklara yatırım yapmak isteyenlerin süreç yapmalarına imkan tanır. Bu da varlıkların kullanımı ve süreci ile ilgili maliyetleri azaltmalarını sağlar.
RWA alanında en çok bilinen kripto paralar ise RIO – GFI – PENDLE – MAPLE ve POLYMASH‘dir.
3- Memecoin’ler
Memecoin’ler, çoklukla önemli bir sembolden fazla göğüs (şaka) olarak birtakım temalarla ilişkilendirilen kripto para ünitesidir. Göğüs coinlerini “meme” haline getiren faktörler internet meme’leri, yeni olaylar ve çevrimiçi topluluklar, influencer’lardır. Örnek olarak Elon Musk, Dogecoin’i desteklemesi ile, Shibu Inu (SHIB) ve Floki (FLOKI) göğüs coinler olarak tanınan olmuştur. Bilhassa de 2023’teki çıkışıyla BONK ve PEPE memecoin furyasına inanılmaz bir katkı sağladı.
Kripto para kültüründe yeniden her vakit büyük bir tesiri olan bir diğer faktör ise Influencer’lar olmuştur ama son vakitlerde bu tesir daha da artmıştır. Elon Musk, özgün göğüs kripto para ünitesi Dogecoin’i desteklediğinde, TikTok üzere toplumsal medya platformlarında influencerlar tarafından yükseltilmiş ve tesirini önemli boyutta arttırmıştır.
Mememcoin’ler alanında en çok bilinen kripto paralar ise DOGE – SHIB – PEPE – BONK ve FLOKI‘dir.
4- SocialFi (SoFi)
SocialFi, toplumsal medya ve finans ortasında bir köprü oluşturan bir kavramdır. Toplumsal finans, kullanıcıların toplumsal etkileşimlerini ve iştiraklerini finansal kıymete dönüştürmeyi amaçlar. Bu kavram, blockchain teknolojisi ve kripto para üniteleriyle birlikte ortaya çıkmıştır.
SocialFi’nin temel maksadı, kullanıcıları toplumsal tokenler aracılığıyla ödüllendirmek ve toplumsal medya platformlarındaki etkileşimleri için finansal yarar sağlamaktır. Bu tokenler, kullanıcılara platformda etkin olmaları, içerik oluşturmaları, başka kullanıcılarla etkileşimde bulunmaları üzere aktiviteleri için verilir. Bu halde, kullanıcılar toplumsal medya platformlarında daha fazla etkileşimde bulunarak ve katkıda bulunarak daha fazla toplumsal token kazanabilirler.
SocialFi’lera damga vuran isimler ise StarsArena – PostTech ve FriendTech olmuştur.
5- Proof of Work (PoW)
Proof of Work (PoW), blockchain teknolojisi dünyasında yaygın olarak kullanılan bir konsensüs sistemidir. Çözülmesi için kıymetli ölçüde hesaplama gücü gerektiren bir algoritma cinsidir ve bu, gerekli kaynaklara sahip olanların sırf madencilik sürecine katılabileceklerini sağlar. Bu değerlidir zira makûs niyetli aktörlerin ağı denetim ederek kendi çıkarları için manipüle etmesini önler.
Bir PoW sisteminde, madenciler birbirleriyle karmaşık matematik bulmacalarını çözmeye çalışırlar. Bulmacayı çözen birinci madenci, blok zincirine sonraki bloku ekleyebilir ve muhakkak sayıda token yahut coin ile ödüllendirilir. Bu bulmacaların çözülmesi için değerli ölçüde hesaplama gücü gerektiğinden, makûs niyetli aktörlerin ağı denetim etmeye çalışmalarına karşı bir pürüz oluştururlar.
PoW’un nasıl çalıştığını anlamak için, PoW tabanlı bir blockchain’de madencilik sürecine bir göz atalım. Yeni bir süreç ağa eklendiğinde, tüm ağdaki düğümlere yayınlanır. Bu düğümler, sürece ait bulmacayı çözmeye birinci olarak çalışırlar. Bulmacayı çözen birinci düğüm, süreci sonraki blokta ekleyebilir ve makul sayıda token ile ödüllendirilir. Bu süreç sonsuza kadar devam eder, yeni süreçler blok zincirine eklenir ve kazanan madenci tarafından yeni bloklar eklenir.
PoW tarafında en çok öne çıkan kripto paralar ise BTC – DOGE – LTC – BCH – ETC ve KAS‘tır.
