İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, misyonları tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir aksiyonu yapmak için ebeveynlerin birkaç kere ihtarda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu problemler Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal maharetlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, hayat kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, yanlışsız teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların birtakım yanılgılı yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal meseleleri artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu.
Pozitif yaklaşın
Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, sıkıntılı davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Yanlışsız bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz yeterli davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz.
Rutin uygulamalarınız olsun
Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin nizam epey kıymetlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, konutta bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor.
Sınır belirleyin
Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, sıkıntıyla uğraşa karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek halde uygulayın.
İyi bir irtibat kurun
DEHB’li bir çocukla yeterli bir irtibat kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha yeterli anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir halde konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın.
Güçlü taraflarına odaklanın
Çocuğunuzun güçlü istikametleri, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü istikametlerini keşfedin ve bu taraflarını geliştirmelerine yardımcı olun.
Düzenli spor ve uyku sistemi sağlayın
Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve meseleleriyle uğraş etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku tertibi de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha uygun davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır.
Farkında olun
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha âlâ anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak şiddetli bir durum olduğundan takviye alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla bağlantıya geçmek yararlı olabilir. Bu takviyelerin hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin çoklukla bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal maharetler ve duygusal düzenleme üzere mevzularda bireylere yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.
xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx
DEHB’yi artıran 6 yanılgılı ebeveyn yaklaşımı!
Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların birtakım yanlışlarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere kimi davranışsal sıkıntıları artırabildiğini belirterek, 6 kusurlu ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;
- Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun tertipli ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve nizamlı bir hayatı takip etmesinde meselelere yol açabilir.
- İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların muhtaçlıklarının ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere sıkıntılar yaşamasına yol açabilir.
- Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, hudutlar ve rutinler epeyce kıymetlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl gerçek davranacakları ve problemlerini nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
- Çatışma ve gerilime yol açan mesken ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir mesken ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
