Gebelik Genetik Testleri Nelerdir ? Doç. Dr. Gülay Ceylaner, gebelikten evvel yapılması gereken genetik testler hakkında bilg verdi.
Ailede kronik yahut genetik bir hastalık varsa ya da eşler akraba ise kesinlikle bir genetik merkez ile irtibata geçilmesi gerektiğini belirten Dr. Ceylaner, “Eğer çocuk sahibi olunmuyorsa, tedaviye başlamadan evvel genetik merkezi ile temas kurulmalıdır. Tıp dediğimiz uygulama teşhis ile başlar. Tıpta en değerli olan şey ise tanısız olmaktır” dedi.
Gebelik Genetik Testleri Nelerdir ?
Günümüzde tüp bebekle ilgili bilgilerin hayli dağıldığını ve ailelerin birçoğunun tüp bebekle bebek yapmanın, olağan bebek yapmaktan daha sağlıklı bir uygulama olduğunu zannettiğini belirten Az Hastalık Gönüllüleri Derneği Lideri Doç. Dr. Gülay Ceylaner, “Hiçbir yapay uygulama doğal olanın yerine geçemez. Fakat zarurî hallerde kullanılmalıdır. Tüp bebek ya başka yollarla hamile kalınamadığı durumlarda ya da hamile kalabilen çiftin sağlıklı çocuğu olmasının önünde kıymetli maniler olduğunda tüp bebek kullanılmalıdır. Tüp bebek sürecinde Preimplantasyon genetik teşhis ya da PGT ismi verilen süreç uygulandığında riskiniz değerli ölçüde azalır ve yüksek olasılıkla gebelikte yapılan testlerde olağan olarak sonuçlanır. Bu da sizin gebeliğin geri kalanını rahat geçirmenizi sağlayacaktır” diye konuştu.
PGT Süreci Nedir ?
Preimplantasyon genetik teşhis (PGT) süreci hakkında bilgi veren Ceylaner, kelamlarına şöyle devam etti, “PGT, tüp bebek sırasında anneden yumurta babadan sperm alınarak oluşturulan embriyo ismini verdiğimiz çok erken devir bebeklerden alınan biyopsilerde genetik test yapma sürecidir. Bu süreci her tüp bebek denemesinde yapmaya gerek yoktur. Bu süreçlerin yapılmasının en kıymetli sebepleri ailenin daha evvelki gebeliklerinde hasta çocuk sahibi olmaları ve bunun tekrarlama riski olması ya da eşlerin bir hastalık için taşıyıcı olduğunun bilinmesidir. Yani öncelikle bir genetikçi tarafından kişinin yeni gebeliklerin de bir risk olup olmadığının kıymetlendirilmesi gerekiyor. Hasta çocuk sahibi olmayan ancak akraba evliliği yapanlarda gebelik öncesi kesinlikle genetik merkezine başvurmalıdır. İstedikleri taktirde akraba evliliği yapmayanlarda gebelik öncesi geniş tarama testleri yaptırabilir. Şayet değerlendirmelerde hasta çocuk riski belirlenirse, evvel hastalığın tam isminin konulması, genetik testlerle hastalığın sebebinin belirlenmiş olması ve bunun da embriyolarda test edilebilir bir hastalık olması gerekiyor”
Gebelikte Test Yaptırmanın İki Manası Vardır
“Günümüzdeki teknolojinin geldiği nokta nedeniyle şayet bir genetik hastalığa teşhis koyarsanız çoğunlukta bu tıp bir uygulama yapılabilmektedir” diyen Ceylaner, “Ancak burada tekrar hangi hastalığa yapalım hangi hastalığı yapmayalım soruları gündeme geliyor. Genel olarak eğilim, hastalıkta vefat riskinin yüksek olması ya da hayat kalitesini çok değerli ölçüde kısıtlıyor olması denilebilir. Yani şayet bir hastalık insanın hayat kalitesini çok değerli ölçüde kısıtlıyorsa ya da ömrünü kısaltıyorsa bu hastalıklar genetik özellikleri belirlenebildiği takdirde tüp bebekle sağlıklı embriyo seçimi süreçleri için uygundur. Bu süreçler, ailenin sonraki gebeliklerdeki tekrarlama riskini sıfıra indirmez lakin çok değerli ölçüde azaltır. Örneğin bir sonraki gebeliğinizde tekrar etme riski %25 olan bir hastalığı çoklukla %1’in altında bir tekrarlama riskine indirir. Bunun da öbür manası siz tüp bebekle riskinizi azaltırsanız bile gebelikte test yaptırmanızın yararlı olacağıdır. Gebelikte test yaptırmanın iki tane manası vardır. Ya tedavi yapılabilir olmalıdır ya da gebelik sonlandırması gündeme gelmelidir. Genetik test ile tüp bebek bu tartışmaları en aza indirmiş olur. Tüp bebek ve PGT süreci yapıldıktan sonra riskiniz değerli ölçüde azalır ve yüksek olasılıkla gebelikte yapılan testlerde olağan olarak sonuçlanır. Bu da sizin gebeliğin geri kalanını rahat geçirmenizi sağlar” halinde konuştu.
PGT-A Süreci Nedir ?
Gebelikle ilgili bir öbür çalışmanın ise ailede bilinen bir hastalık olmamasına rağmen kromozom hastalıkları ile ilgili tarama olan PGT-A süreci olduğunu belirten Doç. Dr. Gülay Ceylaner, embriyolarda tüp bebek basamağında incelemeler yapılırsa çok fazla sayıda kromozom bozukluğu çeşidi ile karşılaşılabileceğini söz etti. Doç. Dr. Gülay Ceylaner, bu durum ile ilgili de şunları tabir etti: “Kromozom bozukluğu olan embriyolar ekseriyetle nakledildiklerinde gebelik oluşmaz. Lakin bazen bu kromozom bozukluğuna karşın gebelik oluşabilir. Bu durumda ya gebelik düşükle sonuçlanır ya da bebek hasta olarak dünyaya gelebilir. Bu olasılıkları azaltmak için embriyolar da kromozom çalışması yapılabilir. Fakat bununla ilgili de çoklukla kimi şartlar aranmaktadır. Örnek vermek gerekirse, daha evvelki gebeliklerinde sebebi açıklanamayan çok fazla sayıda gebelik kaybı olması yahut daha evvelki yapılan tüp bebek uygulamalarında embriyolarda kromozom anormalliklerinin fazla görülmesi ya da başarısız tüp bebek teşebbüsleri olması üzere. Bu karar verilmeden öncede yeniden genetikçinin değerlendirmesi ile bu süreçlerin yararlı olabileceği konusunda fikir birliğine varılmış olması gerekir.”
Genetik Testler ve Tüp Bebek Tedavisi
Tüp bebekle ilgili bir başka değerli bir bahsin ise çocuk sahibi olmakta zahmet çektiği için tüp bebek tedavisine başlayan ailelerin olduğunu belirten Doç. Dr. Gülay Ceylaner , “Bu sürece giren ailelerin değerli bir kısmında genetik faktörlerin tesirleri görülebiliyor. Genel olarak çok alışkanlık dahilinde olmamakla birlikte, aslında bu ailelerde süreçlere başlamadan evvel birtakım genetik çalışmaların yapılması ve en azından bir genetikçi ile görüşmeleri çok kıymetlidir. Son vakitlerde meydana gelen teknolojik gelişmeler sayesinde evvelden sebebi bilinmeyen infertilite diye isimlendirdiğimiz kümenin aslında değerli bir kısmının sebebini bulmak mümkün. Bu nedenle çocuk sahibi olmakta zahmet çeken çiftlerin tedavilerine başlamadan evvel bir genetik merkezi ile temasa geçmelerini öneririm” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)
