Miyomların üreme çağındaki her 4 bayandan 1’inde klinik olarak ortaya çıktığını belirten Medical Park Tokat Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Neşet Gümüşburun, “Miyom gelişiminde genetik, ailesel yatkınlık ve hormonal faktörler rol almaktadır. Bu yüzden hormonal olarak etkin olan üreme çağındaki bayanlarda daha sık görülen miyomlar menopoz periyodunda kısmen de olsa küçülürler” dedi.
Medical Park Tokat Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Neşet Gümüşburun, miyomun tarifi, oluşumu, sınıflandırılması ve tedavi tekniği hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
Miyomun tarifini yapan Uzm. Dr. Neşet Gümüşburun, “Miyomlar rahimin düz kas hücrelerinden köken alan düzgün huylu tümörlerdir. Sıklıkla rahimde bulundukları yere nazaran sınıflandırılırlar: İntramural miyomlar rahim duvarında gelişirler. Submukozal miyomlar rahimin iç kısmındaki endometriumun çabucak altındaki miyometrial hücrelerden köken alırlar. Bu miyomlar sıklıkla rahmin iç kısmına basacak formda çıkıntı yaparlar. Subserozal miyomlar rahmin dış kısmındaki hücrelerden köken alırlar” diye konuştu.
Miyomların üreme çağındaki her 4 bayandan birinde klinik olarak ortaya çıktığını söyleyen Uzm. Dr. Gümüşburun, “Miyom gelişiminde genetik, ailesel yatkınlık ve hormonal faktörler rol almaktadır. Bu yüzden hormonal olarak faal olan üreme çağındaki bayanlarda daha sık görülen miyomlar menopoz, periyodunda kısmen de olsa küçülürler” dedi.
KIRMIZI ET TÜKETİMİ MİYOM RİSKİNİ ARTIRABİLİR
Uzm. Dr. Gümüşburun, miyomun gelişme riskini etkileyebilen faktörlerle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Çocuk doğurmak miyom riskini azaltır. Son çalışmalar erken yaştaki birinci doğumların riski azalttığını, son doğumla olan ortadaki vaktin uzamasının ise riski arttırdığını göstermektedir. 10 yaşından erken adet görmek riski artırır. Doğum denetim ilaçları miyoma karşı esirgeyicidir. Kırmızı et tüketimi izafî olarak miyom riskini artırır. Yeşil zerzevat tüketimi ise risk azalması ile birliktelik göstermektedir. Ancak hiçbir çalışma diyetin (örneğin karotenler) miyom hastalığına yakalanma oranına yahut semptomlarına direk tesir ettiğini göstermemiştir. Alkol tüketimi, bilhassa bira miyom gelişme riskini arttırır. Kafein tüketimi ise risk faktörü değildir. Kimi çalışmalar miyomlar ile obezite ortasında bağ olduğunu ortaya koymuştur. Ancak bu bağın yüksek Beden Kitle Endeksi (VKE), kilo alımı ya da beden yağı ile ilgisi tam ve dengeli olarak ortaya konulamamıştır. Hipertansiyon ve miyomlar ortasında müspet bir münasebet vardır. Risk hipertansiyonun ne kadar vakittir var olduğu ve şiddetiyle direkt bağlantılıdır. Rahim enfeksiyonların varlığı, kimi miyomların (parazitik-submukoz miyom) riskinin artmasına neden olabilir. Son çalışmalar polikistik over sendromununda östrojen yükünü arttırmasına bağlı miyom riskini arttırdığını vurgulamıştır.”
VAJİNAL KANAMA OLABİLİR
Miyomu olan hastalarda hangi şikâyetler olabileceğine de değinen Uzm. Dr. Gümüşburun, şu açıklamalarda bulundu:
“Miyomlar tek ya da çok sayıda, milimetrik ya da 20 cm boyutlarına kadar ulaşabilen birçok uygun huylu tümörler olarak karşımıza çıkabilir. Miyomlarla alakalı semptomlar ekseriyetle üç kategoride sınıflandırılırlar:
- Vajinal kanamanın artması,
- Pelvik baskı ve ağrı, kitle tesirine bağlı semptomlar(kabızlık, sık idrara çıkma vb.)
- Üreme disfonksiyonu.
Miyomların büyük çoğunluğu küçük ve asemptomatik olmasına karşın, bayanların birçok hayatlarının aşikâr kısımlarında önemli sorunlar yaşarlar ve tedaviye gereksinim duyarlar. Bu semptomlar miyomların sayısı, büyüklüğü, yerleşim yerleri ile bağlantılıdır.
Üreme üzerine tesiri: Miyomlar ovulasyona mahzur oluşturmazlar lakin hepsinde olmasa da birçok yayında kısırlık ve makus gebelik sonuçları ile bağlantılı olduğu ortaya konulmuştur.
Gebelik: Miyomlar hamile bayanların yaklaşık yüzde 10’nunda görülmektedirler. Gözlemsel çalışmalar miyomların varlığının birinci üç ayda kanama, plesantanın erken ayrılması, makat konum, disfonksiyonel doğum ve sezeryan doğumun artması üzere spesifik gebelik risklerini artırdığını göstermektedir.
Kısırlık: Miyomlar, rahim içini ileri derecede bozmadıkları sürece kısırlığa nadiren sebep olurlar. Bu hususta miyomların büyüklüklerinden çok, bulundukları lokalizasyonları daha çok değerlidir.”
TEDAVİ YOLLARI
Tedavi yollarını anlatan Uzm. Dr. Gümüşburun, “Miyomların pek birden fazla rastgele bir belirti yahut şikâyete yol açmaksızın rastlantısal olarak tespit edilirler. Bu türlü miyomlarda çoklukla rastgele bir tedavi verilmeksizin miyomlar periyodik olarak takip edilir. Bunun dışında tespit edilen miyomlar farklı belirtilere yol açıyorsa, bir kadro tedaviler uygulanabilmektedir. Tedavi, genel olarak, cerrahi prosedürlerle uygulanmaktadır. Ameliyat kararı hastanın yaşı, şikâyetleri, miyom sayısı ve yerleşimi ile hastanın çocuk sahibi olup olmadığına nazaran verilir ve ameliyatın kapsamı belirlenir. Miyom ameliyatları iki biçimde yapılabilir. Birinci seçenek miyomun çıkarılması halinde yapılır. Hastanın çocuğu yoksa ve gelecek devirlerde çocuk sahibi olmayı düşünüyorsa, diğer bir miyom çıkana kadarki müddette çocuk sahibi olabilmesi ismine rahim işlevin devam etmesi için miyomun çıkarılması süreci uygulanmaktadır. İkinci seçenek ise rahmin tümüyle çıkarılması biçiminde gerçekleştirilir. Miyomlar rahim tarafından çok sık üretilen tümörler olduğu için şayet hastanın çocuğu varsa ve diğer çocuk doğurması kelam konusu değilse, 40’lı yaşlardan sonra rahmin tekrar miyom üretmemesi ismine alınması tavsiye edilebilir” tabirlerini kullandı.
Uzm. Dr. Gümüşburun, uygulanabilen tedavi seçeneklerini şöyle sıraladı:
Histereskopi: Bu metotta ağrıya yol açan ve sık ya da şiddetli kanamaya neden olan küçük miyomlar vajinal yoldan girilerek alınır. Rahmin altında yahut iç katmanında yer alan miyomlar özel bir görüntüleme sistemi ile çıkartılabilir.
Kapalı cerrahi: Kapalı ameliyatlar ise laparoskopik yahut robotik cerrahi usulleriyle yapılıyor. 4– 5 cm’den büyük miyomlar rahim yatağından çıkarılır ve varsa bölgedeki kanamalara müdahale edilerek, o bölgenin dikilmesiyle gerçekleştirilir.
Açık cerrahi: Bu sistem göbeğin üst kısmına kadar ilerlemiş çok büyük uzunluktaki tümörlerin çıkarılmasını kapsar. Miyomların büyük olması sebebiyle laparoskopik yahut robotik metotta çalışılacak alan bulunmadığından açık cerrahi prosedürüyle kesi yapılarak miyomlar temizlenir.
İlaç tedavisi: Cerrahi tercih edilmeyen kimi uygun hastalarda ise ilaç tedavisine başvurulabilir. İlaç tedavileri her ne kadar miyomları ortadan kaldırmasa da, miyomun neden olduğu çok kanamaların azaltılması ve miyomun küçültülmesi üzere yararlar sağlayabilir.
Diğer: Uygun olan kimi hastalarda, girişimsel radyolojik tekniklerle kasık damarından ilerletilen bir kateter ile miyomu besleyen damarlar kapatılarak miyomun büyümesi engellenir. Böylelikle miyom boyutunda yüzde 50 küçülme, ağrı ve kanamada yüzde 80 azalma meydana gelir. Bu prosedür için uygun hasta seçimi değerlidir zira doğurganlığı etkileyebilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
