30 Mart Dünya Bipolar Günü, dünyada bipolar bozukluğu ile bilinen ünlü ressam Van Gogh’un doğum günü olarak bilinir. Günün anma emelleri ortasında, bipolar bozukluk üzerine farkındalık yaratmak ve toplumu bu alanda bilinçlendirmek yer almaktadır. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzm. Kln. Psk. Tuğçe Dabağer Dilek Dünya Bipolar Günü ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
“Sık görülen bir ruhsal bozukluk olarak karşımıza çıkıyor”
Dünyada ve ülkemizde sayısı artan Bipolar bozukluğa dikkat çeken Uzm. Kln. Psk. Tuğçe Dabağer Dilek, ”Uluslararası Bipolar Bozukluklar Derneği’nin bilgilerine nazaran, dünyada 60 milyon insan bipolar bozukluğa sahiptir. Bipolar bozukluğun Türkiye’de ki yaygınlığı ise 2 milyondan fazla olarak bilinmektedir. Bu sayı gün geçtikçe artmakla birlikte aileleri ile birlikte 6 milyondan fazla insanı etkilediği görülmektedir. Tıpkı vakitte, Bipolar bozukluğa sahip bireylerde, bağımlılık hastalıkları, kişilik bozuklukları, dikkat eksikliği hiperaktivite üzere öbür bozuklukların görülme sıklığı da yüksek olarak bilinmektedir” dedi.
“Her yaşta beşerde görülebilir!”
Bipolar bozukluğa her insan her yaşta yakalanabildiğini fakat çoğunlukla yetişkinliğin birinci periyotlarında görüldüğünü belirten Uzm. Kln. Psk. Dilek, hayatın belli bir periyodunda yaşanan kriz yahut esaslı değişimin bu hastalığı tetikleyebildiğini vurguladı.
“Tedavi edilmezse hayat uzunluğu devam eder”
Hastalığın tedavi edilmediğinde hayat uzunluğu devam edeceğini söyleyen Uzm. Kln. Psk. Dilek, “Bipolar bozukluk, taşkınlık (mani) ile çökkünlük (depresyon) periyotlarının olduğu, duygusal iniş çıkışların ağır olarak sürdüğü lakin birtakım periyotlarda hastaların olağan ruh hallerine geri dönebildikleri ruhsal bir bozukluk olarak bilinir. Bipolar bozuklukta, kişinin niyet ve ruh durumunda ağır dalgalanmalar görülmektedir. Ruh halindeki bu dalgalanmalar ömür uzunluğu devam eder ve makul devirlerde olağana döner. Hasebiyle, bipolar bozukluğa sahip bireylerin hem depresif devirler hem de sevinçli bir ruh haline kapıldıkları devirler geçirdikleri söylenebilir” diye söyledi.
“Bipolar bozukluğun oluşumunda birçok faktör etkili”
Uzm. Kln. Psk. Dilek, “Bipolar bozukluğun kesin ve tek bir sebebi yoktur ve oluşumunda birçok faktör birlikte rol oynamaktadır. Biyolojik faktörler (hormonal değişimler, genlerdeki değişim), çevresel faktörler (stres, kayıp, cinsel, duygusal yahut bedensel istismar üzere travmatik tecrübeler) büyük değer taşır. Günümüz kurallarında da başarılı bir halde tanınmakta ve tesirli biçimde tedavi edilebilmektedir” diye belirtti.
“Yargılayıcı ve suçlayıcı tutumlar güzelleşmeyi geciktirir”
Toplumsal damgalanmanın, bozukluğun güzelleşmesinde ve tedavisinde en büyük mahzur olarak bilindiğini söyleyen Dilek, ”Bipolar bozukluğun tesirleri, bireyin ağır olarak deneyimlediği, uzun bir devri kapsayan bir süreçtir. Bu süreçte, yakın etraftan gelen suçlayıcı, yargılayıcı haller, damgalama, etiketleme hastanın düzgünleşme sürecini olumsuz istikamette etkilemektedir” diye söyledi. Ayrıyeten Dilek, “Durum bu türlü olduğunda hasta tedaviyi reddetme, içe kapanma, izolasyon üzere davranışsal sonuçlar yaratabilirken bir öteki yandan suçluluk, utanç, yetersizlik üzere hislerin oluşmasına neden olur. Kendilerini toplumdan soyutlarlar, toplumsal ilgileri zedelenir, depresif belirtiler daha çok artış gösterir. Bu sebeple düzgünleşme gösterebilecek bir durumdayken tedavinin daha çok gerilemesine ve hastalık belirtilerinin artışına neden olur” diye vurguladı.
“Sosyal dayanak tedavi için epeyce önemli”
Hasta yakınlarına kıymetli misyonlar düştüğünü vurgulayan Dilek, ”Dış etraftan gelen damgalamalara karşı direnişte olmak, Bipolar bozukluğa sahip bireyin hislerini, sürecini desteklemek, tedaviye ve güzelleşmeye yönelik inancını canlı tutmak, toplumsal omurdaki anayasal hakları hakkında bilgilendirmek, okul, iş ve başka alakaları hakkında teşvik etmek epey önemlidir” diye kelamlarını noktaladı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
