Ülkemizde yaşanan ve pek çok vilayetimizi etkileyen Kahramanmaraş merkezli zelzelenin toplum psikolojisine olan olumsuz tesiri yalnızca sarsıntı bölgesinde değil tüm Türkiye’de görülüyor. Ailesini, sevdiklerini, arkadaşlarını kaybedenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Fakat zelzele korkusunu çok fazla içselleştirmek vakit zaman fizyolojik meseleleri da beraberinde getirebiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzm. Psk. Ayşe Burcu Durak, çok zelzele dehşetinin insan sıhhati üzerindeki tesiriyle ilgili bilgi verdi.
Deprem korkusu süratle artıyor
İnsan tüm hayatı boyunca bir kadro olaylar yaşar, birtakım olaylara şahit olur ve bu olaylardan etkilenir. Bunun sonucunda da kaygı tasa ve öteki bir ekip farklı hisler hisseder bunların sonucunda birtakım hastalıklar ortaya çıkabilir. Hayatı boyunca sevilen birinin vefatı, savaşlar, afetler (deprem, yangın, sel), kazalar üzere olumsuz olaylar yaşayabilir. Son periyotta yaşanılan sarsıntı de birçok vatandaşın hayatında olumsuz sonuçlar ortaya çıkardı. Hayatını kaybedenlerin yakınları diğer kayıplar verme tedirginliğiyle, zelzele bölgesinde yaşamayanlar birebir olumsuz durumlarla karşı karşıya kalma, ailesini ve yakınlarını kaybetme tedirginliğiyle sarsıntı korkusu yaşayabilmektedir. Zelzele korkusu iki biçimde görülmektedir; biri sarsıntısı direkt yaşayan biri olmak, oburu ise sarsıntısı yaşamadan dolaylı olarak haberler yahut toplumsal medya üzerinden şahit olmaktır. Daima huzursuz olmak, kapalı alana girememek (klostrofobi), problem ve bunalma hissi zelzele korkusu nedeniyle yaşanabilmektedir.
Psikolojimiz fizyolojimizi etkiliyor
Deprem korkusu üzere daima gerilim durumunda olma psikolojisi şahısta fizyolojik hastalıklara yol açabilmektedir. Bedenin kronik gerilimle karşı karşıya kalması farklı hastalıklara neden olabilmektedir.
Yaşanan olaylar kişi için gerilim verici tesirler ortaya çıkarmaktadır. Gerilim veren olaylara karşı herkesin vereceği yansılar farklı olmaktadır.
Stres anında bedenimizin bizleri hayatta tutmak için verdiği temel reaksiyona “savaş ya da kaç tepkisi” denir. İnsan böylesi bir evrede alarm basamağındadır, bu etap kişiyi tehdit edici durumla karşılaştığında bedeninin vereceği savaş ya da kaç reaksiyonuna hazırlar, şayet gerilim uzamazsa kişi adaptasyon evresine girer vücut uyarılmadan evvelki evresine dönmektedir.
Eğer gerilim verici durum uzun periyodik ve çözümlenmesi güç ise uzatılmış alarm durumda bir kadro fizyolojik ruhsal reaksiyonlar ortaya çıkmaktadır.
Bu yansılar;
- Uyku bozuklukları
- Sinirlilik, gerginlik
- Motor uyum bozuklukları
- Yorgunluk
- Çökkünlük
Bu yansılar birçok organda hastalık için değerli bir nedensel rol oynar.
- Beyin yapısında
- Endokrin sistemde
- Nörotransmitter salınımda ve geri alımında
- Nöroimmun sistemde
çeşitli değişikliklere sebep olabilmektedir.
Bu hastalıklara dikkat
Stres durumlarında böbreklerin çabucak üzerindeki böbrek üstü bezi kortizol üretmektedir. Kortizol salınması sıhhatsiz bir formda artınca gece uykuya dalmakta ve sabah erken kalkmakta zorlanılmaktadır. Bu belirtiler vakitle sirkadiyen saatin bozulmasıyla uyku apnesi, kalp damar rahatsızlıkları, diyabet, obezite ve farklı hastalıklara neden olmaktadır. Bu tıp durumlarda bireylerde zayıflayan bağışıklık sistemi, kanser, metabolik hastalıklar, depresyon, sindirim sistemi hastalıkları, kaslardaki kronik ağrılar yahut migren üzere problemler ortaya çıkabilmektedir. Sarsıntı sonrası psikolojimizin fizyolojik hastalıklara yol açmaması için uygun vakitte uzman yardımı alınması değerlidir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
