Batıgöz Balçova Cerrahi Tıp Merkezi Tanısal Radyoloji Uzmanı Dr. Aresh Soudmand böbrek kistlerinin yol açabileceği risk faktörlerini anlattı. Böbrek kistlerinin tipine bağlı olarak hiçbir belirti vermeden de oluşabileceğini ileten Uzm. Dr. Aresh Soudmand, “Her beşerde görüldüğü belirtilse de böbrek kistleri gözden kaçırılmaması ve tabip denetiminde takibi gerekebilen kistlerdir” diye konuştu.
DOKTOR DENETİMİNDE TAKİP EDİLMELİ
Böbrek kistleri böbreğin dış katmanında oluşan ve içi sıvı dolu keseciklerdir. Çoklukla kolay kistler olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Çok az de olsa kanserleşme ihtimalleri mevcuttur. Böbrek kistlerinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Böbreğin yüzey katmanının incelmesi sonucu bir kese oluştuğu görüşü ileri sürülmektedir. Bir insanın hayatında yaptığı, böbrek kistlerine neden olabilecek hiçbir şey yoktur. Hiçbir ömür şekli davranışı, çevresel maruziyet yahut diyet böbrek kistleri ile ilişkilendirilmemiştir. Kolay kistler hem erişkin hem de çocuklarda görülebilen lezyonlardır. Çoklukla tek böbrekte bir adet oluşur lakin bazen polikistik böbrek hastalığı üzere durumlarda her iki böbrekte çok sayıda lezyon olarak da görülebilir.
50 YAŞIN ÜZERİNDE GÖRÜLME SIKLIĞI YÜKSEK
Basit böbrek kistleri polikistik böbrek hastalığında görülen kistlerden farklıdır. Birçok vakit hastada hiçbir şikâyete neden olmazlar ve hiçbir belirti vermezler. İlerleyen yaşlarda daha sık görülen kolay kistler, ultrasonografi ve radyolojik değerlendirmeler sonucunda fark edilebilir. Hastalar kistlerinin varlığından bilgisayarlı tomografi yahut MR sonrasında da rastlantısal olarak haberdar olabilirler. Çoklukla kansere dönüşmediğinden ve içleri sıvı dolu olduğundan ötürü bu kistler “basit böbrek kistleri” olarak bilinirler. Az sayıda ve âlâ huylu olan kistler toplumda sıklıkla rastlanan bir durum iken her iki böbrekte ve çok sayıda karşılaşılan kistler böbrek yetmezliğine kadar sonuçları olan kistlerdir. Böbrek kistlerinin görülme oranları yaşlanma ile birlikte giderek artmaktadır. Bu lezyonlar 50 yaş üstü erkek ve bayanlarda %50 oranında görülmektedir.
ERKEKLERDE DAHA SIK RASTLANIYOR
Ortaya çıkma nedeni tam olarak bilinmese de böbrek kistlerine daha sık rastlanmasına neden olan kimi risk faktörleri bulunmaktadır. Yaşlanmaya bağlı olarak daha sık görülebildiği bilinen böbrek kistleri ayrıyeten hipertansiyon hastalarında, böbrek işlev bozukluğu hastalarında ve böbrek taşı hastalarında öbür bireylere oranla daha sık görülür. Cinsiyete bağlı risk faktörleri ele alındığında erkeklerde görülme sıklığı bayanlara oranla daha yüksektir.
Böbrek kistlerinin 2 tipi vardır:
- Basit böbrek kistleri: Kolay böbrek kistleri insan böbreğinde bulunan en yaygın lezyonlardır. Yaşla birlikte görülme oranları giderek artmaktadır. Çoklukla hiçbir belirti vermezler. Böbreğe önemli bir ziyan vermezler, fakat büyük boyutlu lezyonlarda tedavi gerekebilmektedir. Genellikle tek bir böbrekte görülürler, bazen her iki böbrekte birden fazla sayıda da görülebilirler. Kolay kistlerin tanısı radyolojik incelemeler sırasında rastlantısal olarak konulmaktadır. Kistler daha çok ultrasonografi ile tespit edilir.
- Polikistik böbrek hastalığı: Genetik geçişlidir. Her iki böbrekte yer alan çok sayıda kistle kendini gösteren, karaciğer, pankreas üzere başka organlarda da kistlere neden olabilecek genetik geçişli bir hastalıktır.
Böbrek kistleri küçük boyutlarda iken rastgele bir belirtiye neden olmazlar, lakin büyüdükleri vakit hastalarda kimi şikayetlere neden olabilirler. Bunlar:
- Karında elle hissedilen kitle
- Yan ve sırtta ağrı
- Böbrek ağrısı (genellikle baskıya ve kanamaya bağlı oluşmaktadır)
- Tansiyon yüksekliği
- İdrarda kanama
- Ateş
- Sık idrara çıkma
- İdrarda koyulaşma
RADYOLOJİK TETKİKLERLE KANSER ERKEN EVREDE SAPTANABİLİR
Böbrek kistlerinde tedavi metoduna kistin sayısı, boyutu ve hastada hangi şikayetlere neden olduğu kıymetlendirilerek karar verilmektedir. Kistin içinin iğne ile boşaltılması, kist duvarını yapıştıracak hususun ultrason eşliğinde kist içerisine enjekte edilmesi yoluyla kistin inaktif edilmesi ve cerrahi usul ile kistin bedenden alınması üzere yollar uygulanabilmektedir. Sizin için hangi tedavi tekniğinin uygun olduğuna karar vermesi gereken kişi takibinizi yapan hekiminizdir. Böbrek kistleri her vakit ziyanlı değildir. Ancak radyolojik tetkiklerde kanserleşme riski açısından kuşkulu bulgular mevcut ise hastanın kanser ihtimali kesinlikle araştırılmalıdır. Rutin denetim ve radyolojik tetkikler kanser ihtimalinde erken evrede tedaviye başlanması açısından büyük değer taşımaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
