İnfantil kolik; üç haftadan uzun süren, haftanın en az üç günü, günde üç saati aşan huzursuzluk ve ağlama nöbetleri olarak tanımlanıyor. Bu durum bebeklerin %5 – 25’inde görülüyor. Ekseriyetle doğumdan sonraki ikinci-üçüncü haftalarda başlayarak, altıncı-sekizinci haftalarda artıyor ve üçüncü-dördüncü aylarda tabiatıyla düzeliyor. İnfantil kolik süreci hem bebek hem de aileler için yorucu ve yıpratıcı oluyor. Kimi tedbirler ve teklifler bu periyotta işe yarayabiliyor. Memorial Sıhhat Kümesi Medstar Topçular Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Kerem Yıldız, infantil kolik hakkında tekliflerde bulundu.
Bu süreç bebekleri huysuzlaştırıyor
İnfantil kolik nöbetleri genelde öğlenden sonra yahut akşam saatlerinde gözlenir. Kolik ağlaması çoğunlukla her gün yineler, bazen de bir gece orta verdiği görülür. Nöbetler sırasında bebeğin yüzünde bir ağrı sözü oluşur, yumruklarını sıkar ve ayaklarını karnına çeker. Beslenme ve uyku sistemi ağlamayla bozulur bu yüzden bebek huysuzlaşır. Göğüs aranan bir bebek emmeye başladıktan kısa bir müddet sonra ağlayarak emmeyi bırakabilir ya da tam uykuya dalmışken birkaç dakika sonra uyanarak ağlamaya devam edebilir.
Kolik davranış sıkıntılarının en erken örneği
Kolikli bebekler olağan bebeklerle tıpkı ağlar. Lakin kolikli bebekler daha uzun müddet ağlar ve çarçabuk susturulamaz. Kolik, bebek ve etraf ortasında yetersiz bağdan kaynaklanan davranış meselelerinin en erken örneği olarak tanımlanmıştır. Gebelikte gerilim ve fizikî yakınmalar, aile içi meseleler ve doğumda olumsuz deneyimler kolik gelişimiyle alakalı bulunmuştur. Annede telaş, alkol tüketimi infantil kolik riskini artırmaktadır. Ayrıyeten genç anne, annenin eğitim seviyesi, baba ile birlikte yaşamama, toplumsal takviyenin yetersiz olması da öbür faktörlerdir.
Sigara dumanı koliği artırıyor
Çok sayıda uyaranla karşılaşan bebek, akşam saatlerinde yeterlice gergin ve uyarılmış olur ve nedensiz ağlamalar görülür. Bebek beşinci ayın sonunda bu uyaranlarla baş edebilmeye başlar ve kolik sona erer. Koliği artırıcı çevresel bir faktör olarak, sigara dumanı da gösterilmiştir. Meskende sigara içen birey sayısı ne kadar fazla ise, bebekte kolik görülme mümkünlüğü ve şiddeti o kadar fazladır. Düşük doğum tartısının kolik riskini artırdığını gösteren çalışmalar da bulunmaktadır.
Anne sütü kolikten koruyor
Biberonla besleme, yatay konumda besleme ve beslenme sonrası gaz çıkarmama infantil kolik nedeni olarak bildirilmiştir. Anne sütü ile beslenme birinci altı ayda tek hami faktör olarak kabul edilmektedir. Koliğin inek sütü proteinine karşı alerji nedeniyle ortaya çıktığını bildiren çalışmalar mevcuttur. Besin alerjisi ve laktoz intoleransı bu bebeklerin çok az kısmında koliğe neden olabilir. İnfantil koliğin reflünün tek belirtisi olabileceği ileri sürülmektedir. Tek başına anne sütü ile beslenen bebeklerde diyet değişikliği yapmaya gerek yoktur. Süt ve süt eserleri, buğday, yumurta ve fındığın annenin diyetinden çıkarılması faydalı olabilir. Bitki çaylarının tedavi emelli bebeğe kullanımı, doz ve içeriklerinin standardize olmaması, olağan beslenmeyi bozmaları ve kimi önemli yan tesir ihtimalleri nedeniyle önerilmemektedir.
Kolik olan bebekleri rahatlatmak için bunları deneyin;
- Bebeği sallamak: Kucakta, pusette, yatağında, otomatik bebek salıncağında ritmik formda sallamak bebekleri rahatlatabilir. Çok sert sallama uzunluğunda yaralanmaya yol açabileceğinden dikkatli olmak gerekir.
- Arabasıyla gezdirmek: Hatta, bebeği otomobilinde gezdirirken saatte 80-90 km süratle giden bir otomobil hissi veren sakinleştirme gayeli araçlar da yapılmıştır.
- Ilık temas: Karına ılık havlu uygulaması ve bebeğe ılık banyo yaptırılması bebeği rahatlatır.
- Şarkı söylemek: Bebeklerin ilgisini müzik çeker, aileler de bebeğin hangi müzik cinsinden hoşlandığını keşfetmeye çalışmalıdır.
- Ritmik seslerden yararlanma: Birçok bebek vantilatör ya da elektrik süpürgesinin sesiyle, rahim içinde duyduğu guruldamaların teyp kaydıyla, tabiattaki seslerle sakinleşebilmektedir.
- Bebeğe masaj yapılması: Dokunulmaktan hoşlanan bebekler için masaj, sakinleştirici olabilir.
- Basınç uygulama tekniği: Bebek kucağa alınır, annenin/bakıcının karnı üzerine yatırılır ve yavaşça sırtına vurulur ya da sırtı sıvazlanır. Bu, birçok bebeğin çok sevdiği bir metottur.
Bebeği çok uyarmaktan kaçının
Bu tedavi usullerinin hiçbirinin aktifliği çalışmalar ile tam manada gösterilmemiştir lakin farmakolojik tedavilere ve diyet değişimine nazaran daha inançlı ve daha az dramatik olması nedeni ile önerilebilir. Fakat, bu metotları uygularken bebeği çok uyarmaktan kaçınılmalı ve muhtemel kazalara karşı tedbir alınmalıdır. Ağlamaya erken cevap, çok ikazdan kaçınma, hafif yatıştırıcı hareketler, emzik kullanımı, kanguru kullanımı ve elektrik süpürgesi kullanımı infantil koliği azaltabilir lakin infantil koliğin kanıtlanmış tek tedavisi vakittir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
